RAU ĐẮNG ĐẤT

Giới thiệu về cây rau đắng đất Rau đắng đất, hay còn gọi là rau đắng lá vòng, là một loài cây thân thảo có thân và cành mảnh, mọc tỏa sát mặt đất, dài và nhẵn. Lá có hình mác, thuôn dài. Hoa có màu lục nhạt, cuống dài, những lá phía bên ngoài ngắn, lá bên trong rộng hơn, không có cánh hoa. Mùa hoa quả thường rơi vào tháng 4 – tháng 7. Ở Việt Nam, rau đắng đất phân bố dọc theo các tỉnh ven biển từ Nam Định đến vùng đồng bằng sông Cửu Long. Đây là loài cây ưa sáng, thường mọc trên đất pha cát ở các ruộng hoang, các hố nông cạn nước vào mùa khô. Nhờ có khả năng phân nhánh khỏe nên rau đắng đất thường mọc thành từng đám dày đặc, lấn át các loại cỏ khác. Cây ra hoa quả nhiều hàng năm, tái sinh tự nhiên chủ yếu bằng hạt. Bộ phận dùng của rau đắng đất Có thể sử dụng toàn cây rau đắng đất, từ lúc bắt đầu ra hoa, để làm một vị thuốc trong các bài thuốc dân gian.

Trong cây rau đắng đất chứa chủ yếu saponin và flavonoid. Các nhà khoa học đã phân lập được spergulagenin A (một saponin triterpen) từ lá.

Dược liệu rau đắng đất có tác dụng gì? Rau đắng đất có tác dụng kiện vị, sát trùng, nhuận tràng. Theo Đông y, toàn cây rau đắng đất có vị đắng, tính mát, có tác dụng lợi tiêu hóa, khai vị, lợi tiểu, nhuận gan, hạ nhiệt. Trong đời sống hàng ngày, rau đắng đất được dùng làm thuốc hạ sốt, chữa bệnh về gan, vàng da… Ở Ấn Độ, rau đắng đất còn được dùng làm thuốc kích thích tiêu hóa, nhuận tràng và điều trị ứ sản dịch. Bạn có thể giã nát cây rau đắng đất rồi trộn với dầu castor, đắp nóng để chữa đau tai, dịch chiết từ loại cây này còn dùng trị ngứa và bệnh ngoài da. Cơ chế hoạt động của cây rau đắng đất là gì? Theo các tài liệu Đông y, rau đắng làm mát gan do kích thích tiết mật, thông tiểu, giải độc, nhuận tràng, dùng được trong các trường hợp: nóng trong người, mẩn ngứa do gan yếu.

Liều dùng thông thường của rau đắng đất như thế nào? Mỗi ngày có thể sử dụng 20–30g rau đắng đất, dùng sắc nước uống hoặc phối hợp với các vị thuốc khác. Rau đắng đất có trong những bài thuốc dân gian nào? 1. Thuốc giải độc gan: Rau đắng đất 6g, nhân trần 5g, dành dành 5g, cỏ xước 6g, rau má 6g, ké đầu ngựa 6g, dây khổ qua 6g, cam thảo 3g. Tất cả đem sắc nước uống hoặc tán bột rồi luyện thành viên uống., uống trước bữa ăn. 2. Nhuận gan, lợi mật, thông tiện (đại tiện và tiểu tiện), giải độc: Toàn cây rau đắng đất 12g, lá atisô 15g, hạt bìm bìm biếc 2g. Bạn sắc lấy nước uống. 3. Trị dị ứng, mẩn ngứa, mụn nhọt: Rửa sạch cả cây tươi, giã nát và đắp vào nơi bị ngứa, ghẻ, mụn nhọt. Ngoài công dụng chữa bệnh, rau đắng đất còn là một loài rau vô cùng quen thuộc với người dân Việt Nam, xuất hiện trong các bữa ăn dân dã. Các món đặc sản miền Tây như lẩu cá kèo, lẩu mắm hay canh cá lóc, canh cá rô đồng… thường không thể thiếu rau đắng đất. Trong các bữa nhậu của người miền Nam cũng hay có đĩa rau đắng đất, vừa là một loại rau gia vị vừa có tác dụng giải rượu hiệu quả.

Bảo quản khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời